Menu
Rahim içi dokunun, rahmin dışında herhangi bir organ veya dokuda bulunması durumuna Endometriozis denir. Sıklıkla yumurtalıklar ve karın içi organları çevreleyen zarlar üzerinde bulunur. İnfertilite nedeniyle başvuran kadınların yaklaşık %35’inde endometriozis saptanmaktadır. Endometriozis, pelvik bölgede veya tüplerde yapışıklıklara yol açarak infertiliteye sebep olmaktadır.
Endometriozisin kesin nedeni halen bilinmemektedir. Bu konuda en yaygın kabul gören teori, adet kanamaları sırasında rahim içindeki dokuların kadının tüplerinden geçerek karın boşluğuna yerleşmesi ve burada gelişimini sürdürmesidir.
Endometriozis hastalığı kadınların yaklaşık yüzde 10’unu etkileyen yani aslında oldukça yaygın bir sağlık sorunudur. Bu doku karın içindeki organlarda (yumurtalık, rahim kanalı, karın iç zarı, bağırsaklar, idrar kesesi) bulunabildiği gibi karın dışında (vagina, göbek) da bulunabilir. Rahim iç zarında meydana gelen kanama ile beraber bu endometriozis odaklarının bulunduğu bölgelerde de kanamaya ve bazı şikayetlere neden olur.
Rahim dışında biriken dokular şiddetli adet sancısı, ileri dönemlerde sürekli kasık ağrısı ve özellikle de kısırlık (infertilite) gibi bazı problemlere neden olabilir. Endometriozis bazen bir kadında hiçbir belirti göstermemesine ya da sorun yaratmamasına karşın, kimi zaman da ciddi ve değişik şikayetlere sebep olabilir.
Endometrioma veya Çikolata kisti endometriozis hastalığının yumurtalıklarda oluşturduğu kistik yapıya verilen isimdir. Tanısı ultrasonografi ve kanda bazı tümör belirteçlerinin ölçümü ile konur. Tanı konduktan sonra tedavi hastanın özel koşullarına göre belirlenmelidir. Herkes için uygulanan tedavi şekli değişebilir. Her endometriomanın alınması gerekliliği şeklindeki yaklaşım son yıllarda terk edilmiştir.
Ağrı yakınması olan kadınlarda cerrahi etkin bir tedavi şeklidir. Cerrahinin laparoskopik olarak yapılması hem sonuçlar hem de hasta konforu yönünden karın açılarak yapılmasına oranla daha iyidir. Laparoskopi artık endometriozis tedavisinde altın standard olarak kabul edilmektedir. Cerrahi sırasında endometriomalar çıkarılmalı, yapışıklıklar açılmalı, ve görülen tüm endometriozis odakları yok edilmelidir. Operasyon yumurtalık kapasitesine zarar verilmemesi amacı ile mümkün olduğunca atravmatik yöntemler kullanılarak yapılmalır.
Herhangi bir yakınması olmayan hastalarda ise cerrahi tedavi düşünülmemelidir. Kistlerin 5 cm’nin üzerinde olması durumlarında cerrahi müdahale düşünülebilir. Cerrahi öncesinde yumurtalık kapasitesi ultrason ve AMH ölçümü ile değerlendirilmeli ve yumurtalık kapasitesi düşük çocuksuz kadınlarda mümkün olduğunca cerrahiden kaçınılmalıdır. Özellikle çocuk isteği şikayeti ile başvuran hastalarda yumurtalık rezervi değerlendirildikten ve yeterli olduğu saptandıktan sonra kistin tek taraflı olduğu durumlarda laparoskopi ve ardından yaşa göre 6-12 ay kendiliğinden oluşabilecek bir gebeliği beklemek uygundur. Yumurtalık rezervi kötü, kadının yaşı 38’in üzerinde veya kist iki taraflı ise en doğrusu tüp bebek yapmaktır. Yapılan çalışmalar kisti alınan veya alınmayan kadınlarda tüp bebek ile gebelik oranlarında fark olmadığını göstermektedir.
Hamile kalamayan kadınlarda nedenlerden biride endometriozis hastalığı olabilir. Bu kadınların bir kısmında endometriozisin neden olduğu yara dokusu kadının tüplerinde tıkanıklığa veya hidrosalpenks dediğimiz oluşumlara yol açmaktadır. Bir kısmında ise yumurtalık dokusunda oluşan endometrioma (çikolata kistleri) nedeniyle hem yumurta rezervi etkilenmekte hemde bazen yumurta kalitesini de bozmaktadır.
Endometriozisin kesin bir tedavisi yoktur. Gebe kalmak isteyen hastalarda 5-6 cm’nin üzerindeki kistler laparaskopi dediğimiz kapalı ameliyatlarla alınabilir. Fakat bu kistler bir süre sonra tekrarlayabilirler. Dolayısı ile her endometrioma kisti alınmalıdır diye bir kural yoktur. Hastalar, yumurtalığa çok zarar vermeyen kistlerle de tüp bebek deneyebilir ve gebe kalabilirler.
Bu konular ilginizi çekebilir:
İnönü, Yavuz Selim Blv. No:190, 61040 Trabzon
0462 229 7070 | 444 44 84
0 (462) 229 70 74